Tại Việt Nam, thời tiết nắng nóng kéo dài đang đặt ra nhiều thách thức cho sức khỏe cộng đồng. Một trong những nguy cơ thường gặp nhưng dễ bị nhầm lẫn là hai tình trạng: say nắng và sốc nhiệt.
Mặc dù đều liên quan đến việc tiếp xúc với nhiệt độ cao, say nắng và sốc nhiệt là hai hiện tượng khác biệt về mức độ nghiêm trọng và cách xử lý.
Theo các chuyên gia y tế, say nắng (heat exhaustion) thường xảy ra sau khi cơ thể tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời quá lâu. Người bị say nắng có thể xuất hiện các triệu chứng như: đổ mồ hôi nhiều, mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu và khát nước. Đây là phản ứng sớm của cơ thể trước tình trạng quá tải nhiệt, và nếu được đưa vào môi trường mát, nghỉ ngơi và bổ sung nước đầy đủ, người bệnh có thể hồi phục nhanh chóng.
Trong khi đó, sốc nhiệt (heat stroke) là tình trạng nặng hơn, xảy ra khi thân nhiệt tăng cao đột ngột, thường vượt quá 40°C. Đây là hiện tượng rối loạn điều hòa thân nhiệt nghiêm trọng, có thể dẫn đến mất khả năng tiết mồ hôi, kèm theo các biểu hiện như: lú lẫn, choáng váng, mất ý thức, co giật và thậm chí là hôn mê. Sốc nhiệt nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây tổn thương não và các cơ quan nội tạng, thậm chí dẫn đến tử vong.
Các bác sĩ cảnh báo, say nắng nếu không được xử lý đúng cách có thể tiến triển thành sốc nhiệt – tình trạng cấp cứu y tế cần can thiệp ngay lập tức. Việc chậm trễ trong nhận biết và xử trí có thể để lại hậu quả nghiêm trọng.
Khuyến cáo từ chuyên gia:
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với nắng gắt, đặc biệt vào khung giờ từ 10h đến 16h.
- Uống đủ nước, mặc quần áo thoáng mát, đội mũ rộng vành hoặc che chắn kỹ khi ra ngoài.
- Không để trẻ nhỏ, người già hoặc người mắc bệnh mạn tính ở lâu trong không gian kín, nóng.
- Khi phát hiện người có dấu hiệu
- sốc nhiệt như mất ý thức, thân nhiệt cao bất thường, cần lập tức đưa đến nơi mát mẻ, làm mát cơ thể và gọi cấp cứu (115).
Việc nâng cao nhận thức cộng đồng về sự khác biệt giữa say nắng và sốc nhiệt là yếu tố quan trọng giúp hạn chế rủi ro trong mùa hè nắng nóng kéo dài.
